GEMEENTE MACHELEN

Machelen by night - eind jaren '50. Met dank aan de heer Roel Lauwaert

Deze foto werd de heemkring ter beschikking gesteld door de heer Roel LAUWAERT.
Roel werd geboren in Machelen op 04.05.1941 en hij woonde in de gemeente tot in 1967.Aktueel woont hij in Groot – Bijgaarden.
Zijn moeder heeft nog lange tijd in Machelen gewoond, en …..eenmaal een Machelaar, altijd een Machelaar.
Vandaar ook dat Roel na enig speurwerk terecht kwam bij onze heemkring en spontaan deze foto liet geworden.

De foto werd genomen van op de eerste verdieping van het pand gelegen langsheen de Kerklaan 24.
Een tijdopname van vele seconden, met zicht op de huizen van de Woluwestraat, de post die toen nog niet zo lang op die plaats stond, de Woluwelaan met de lichtstrepen van de auto’s, het kasteel van Belval dat werd afgebroken begin 1970.
De witte schijn achter het postgebouw is afkomstig van de MARTINI toren in Brussel. Om maar te zeggen dat Brussel binnen handbereik lag…..
Andere Machelaars vertelden me ook dat wanneer zij te voet gingen door het veld van Machelen naar Diegem, en dan vertrokken aan de Molen ( Melkstraat ) richting Broekstraat/Schetsstraat, van op het Machelenveld deze MARTINI toren zeer goed zichtbaar was ( hoogste natuurlijk punt van Machelen ).

Dank aan Roel ! 

Tekst : Luc De Wilder, maart 2005

Foto René Hernalsteen : Machelen 1950 (augustus).
Dit is Machelen meer dan 55 jaar geleden. Mooi panoramisch zicht met de Sint-Gertrudiskerk omgeven door prachtige bomen met vooraan een gedeelte van een brede en lange weide.
Links het Patronaat; uiterst rechts het huis van de onderpastoors; achter het patronaat de pastorij; weinig verder een muur is de achterkant van de pastorij; het dak naast de hoge boom is het huis van dokter Maes; het groot dak rechts naast de kerk is de zusterschool en volledig rechts op de hoek café Normandie samen met de twee andere huizen. 
Al de bomen die u op de foto ziet zijn volledig verdwenen. Er stonden nog veel meer grote bomen langsheen de muur van het patronaat. Van dit panoramisch zicht blijft niets meer over. Alles is nu verborgen door enkele huizen, cinema Nova, het nieuwe postkantoor, kinderdagverblijf en de grondige verandering van de Woluwestraat. 
Het is hier op deze plaats dat tussen 1951 en 1952 vele leerlingen van verschillende tekenscholen zondagmorgen kwamen tekenen bij mooi weer. Van Sint-Lambrechts-Woluwe tot in Machelen was de Woluwevallei voor de kunstschilders en tekenaars de ideale plaats.

Deze luchtfoto’s dateren van omstreeks 1970. Ze werden destijds gebruikt als verkiezingspropaganda.
Op beide foto’s is het gemeentelijk park in aanbouw te zien. Het rusthuis is aangelegd, het 1e voetbalveld van het Derooverstadion ligt ook klaar.
De Heirbaan liep toen nog door richting Diegem, Machelen veld strekte zich uit van Diegem tot Melsbroek. Er is nog geen sprake van aanleg van autostrades.
De foto’s tonen goed aan hoe het uitzicht van Machelen sedertdien grondig is gewijzigd.

"Naar mijn mening een knappe en tegelijk iewat triestige foto.
Eind jaren '80 werd het dorpscentrum platgegooid voor de bouw van de Haviland appartementsblokken en de aanleg van een parkeerterrein. Het geheel kreeg de naam Dorpsplein.
Op de foto de afbraak van het pand waar laatst jeugdhuis Sjaloom in gevestigd was.
Ik herinner mij nog goed het vertrek uit het SJALOOM pand op de Steenweg op Peutie ( oude boerderij met op de zijgevel de leuze " SJALOOM needs you " ) naar de Sint-Gertrudisstraat, ik denk dat het 1982 moet geweest zijn.
Het pand in de Sint-Gertrudisstraat was tevoren een café, we hebben dit toen volledig ingericht voor het jeugdhuis, met een aparte kamer voor de discobar en achteraan een danszaaltje. Om dit te realiseren werd er fameus gebroken en terug opgebouwd.Op de zijgevel werd een grote tekening gezet van een oude wagen met palmboom door een lokale schilder, VAN LINT.
Nadien, met de afbraak van het "historische" centrum van Machelen, verhuisde jeugdhuis SJALOOM naar de villa BLEYFUES in de Vilvoordelaan ( ook al afgebroken ), om dan zijn stek te vinden in het oud badgebouw hoek Kerklaan, waar het nu nog altijd gevestigd is.

Luc De Wilder - maart 2007 "

Het "gangske" anno 1960

In Machelen waren vele verborgen binnenwegen, er blijven er nog slechts enkele over.
Deze foto die dateert van omstreeks 1960, toont het oudste en meest gekende binnenwegje (inham), zijnde het " Gangske ", gelegen op de hoek van de Sint-Gertrudisstraat en de Van Obberghenstraat, met vooraan een klein pleintje.
Het is in dit gangske aan de rechter kant, dat er een reeks huizen volledig in Machelse zandsteen gebouwd waren. De huizen dateren zeker van voor 1800 .Op de foto is nog één van die huizen te zien, wat bijgewerkt na WO II, dit aan de ingang van de deur en op de vensterbank met rode bakstenen.
Een oude hoge deur, het venster dat beschermd is met zijn dikke ijzeren baren die vastgemaakt zijn in de muur. De " klapdeuren " van het venster met zijn licht- en luchtgaten waren dikwijls geschilderd met een dikke laag donkergroene verf !
Vroeger in de jaren ’50 waren er vele Machelaars die niet van de omgeving waren of die ver buiten het centrum woonden, die niet eens een kijkje durfden te nemen of uit nieuwsgierigheid durfden te gaan wandelen in het gangske.
Spelende kinderen die lawaai maakten en voortdurend in en uit het gangske liepen, werden dikwijls weggejaagd door een politieagent die in één van die huizen woonde.
Alles werd afgebroken voor de aanleg van het Dorpsplein.
Nog ter info : de langste binnenweg van Machelen begint aan de Weldoenersstraat langsheen de Lindegaarde en eindigt bijna aan het einde van de Blijde Inkomststraat, niet ver van het Lindenplein.

René Hernalsteen, november 2008.

***************************************************************************************

Vroeger waren de stedebouwkundige regels niet zo streng als nu. In vele dorpen lagen er allerlei " gangskes " in de centrumstraten, er werden ook woningen gebouwd in deze gangskes. In Machelen was het niet anders.
Eén van de bekendste " gangskes " bevond zich in de Dorpstraat, bijna recht tegenover de boerderij van Panneels.
De deurstijl van de woning nr. 17 in dit gangske bestond uit mooie stenen ornamenten, waarin het cijfer " 1789 " was uitgekapt.
In dit kader volgende anecdote : toen alle huizen van het gangske moesten worden afgebroken voor de uitvoering van de plannen voor de herwaardering van de dorpskom, lees voor de bouw van appartementen, was het bestaan van de ornamenten niet ontgaan aan een dorpsinwoner, die zich aanbood bij het toenmalige gemeentebestuur , met de vraag om deze stenen ornamenten voor eigen gebruik te mogen recupereren. Evenwel mocht dit niet van de Machelse burgerlijke overheid, het geheel van de afbraak, met inbegrip van de eventuele recuperatie van materialen, was toevertrouwd aan de aannemer, aangesteld door de gemeente.
En deze aannemer had, voor zover we weten, natuurlijk geen enkele interesse in een stenen ornament met inscriptie " 1789 ".
Zo verdween één van de oudste Machelse huisjes van de dorpskaart en bleef de steen van 1789 niet bewaard.
Menig Machelse familie heeft verbleven in de woningen van ’t gangske in de Dorpstraat. Wie hier nog herinneringen aan heeft, laat ze ons kennen.

Muurschilderingen in Machelen - 1992

In 1992 werden op verschillende plaatsen in Machelen muurschilderingen aangebracht om het dorpsuitzicht te verfraaien. Ze werden allemaal aangebracht op de zijgevels van huizen, en dit door de Machelse schilder Hubert Van Lint.
Na 15 jaar zijn ze nog steeds zichtbaar, maar niet overal. De muurschildering met de 3 paarden was te zien in de C. Hansoulstraat. Op artistieke wijze goed ingestudeerd en met de gepaste zijgevel, waarbij de schaduw van het tegenoverstaande huis goed tot zijn recht komt.
Aan de overkant van de " 3 paardenschilderij " was ook een muurschildering met als afbeelding een groot, half open venster met balkon, omheen versierd met planten en bloemen alsook de 2 dieren op het balkon. De twee muurschilderingen zijn spijtig genoeg volledig verdwenen.

René Hernalsteen

8 jaar geleden werd in Machelen voor het eerst een straattekenwedstrijd georganiseerd, dit voor kinderen tot 10 jaar. Als locatie voor de wedstrijd werd de Raedemaekersstraat gekozen, tussen de H. Brounsstraat en de Oudstrijdersstraat. De organisatie berustte bij het plaatselijke feestcomité van café Viaduct, in samenwerking met de Machelse kunstschilder Nicola Scotti. Meer dan 30 kinderen hebben er aan deel genomen. De twee dochters van autocoureur Jacky ICKX , zijnde Vanina en Larissa, stonden klaar om mee te komen tekenen, maar op het laatste moment diende de familie ICKX forfait te geven.
De juryleden onder leiding van Nicola Scotti wachtte geen gemakkelijke taak. Het heeft dan ook enige tijd geduurd alvorens de jury de knoop kon doorhakken en de winnaar(s) kon bekend maken.
Voor het plaatselijke feestcomité was deze openlucht tekenwedstrijd een groot succes, mede dank zij het mooie weer. Er viel die dag geen druppel regen, zodat de kinderen naar hartelust hun tekencreativiteit aan de Machelse straten konden toevertrouwen.

Foto’s : René Hernalsteen
Bewerking tekst : Luc De Wilder

Nog een sfeerfoto (2de helft jaren '50) op Vilvoorde vanuit 1ste verdieping achterkant van ons huis in de Kerklaan 24: rode letters CA-VA-SEUL, Kerk Vilvoorde, lichtjes station (?), rechts de rode lichtjes van de koeltorens van Interbrabant (?). Makro is er nog niet!

Nog sfeerfoto (2de helft jaren '50) laag vanuit de Sint-Gertrudisstraat met kasseien (stortbaden niet zichtbaar links) op het speelplein hoek Kerklaan en Woluwelaan (die nog niet is doorgetrokken): zicht op loopton, huis links Van Roy, huis van garage Toyota (toen nog niet dacht ik), het Rijkslaboratorium voor Virussen.

bijdrage van Roel Lauwaert

Dit beeld, daterend uit 1964, is een binnenweg van het oude Machelen. Het gangske liep van aan de Dorpstraat tussen twee panden, enerzijds het café " CALYPSO " dat meermaals van naam veranderde ( rechts op de foto ), en anderzijds de paardenbeenhouwerij van Meganck ( links op de foto ). De lange witte zandstenen muur waren allemaal bijgebouwde huisjes. Het geheel werd afgebroken in het kader van de dorpsherwaardering. De twee woningen in de verte zijn deze van Marcelleke Frit ( frituur met bruine deur ) en de boekenwinkel van de koster van Machelen ( Vankerckhove ).
Met dank aan René Hernalsteen

In 1994 werd begonnen met de bouw van een nieuw postkantoor in de Woluwestraat, recht tegenover het gemeentehuis en schuin tegenover het oude postkantoor, waar thans de Strijkwinkel in is ondergebracht.
Foto1 dateert van september 1994, de beginfase met funderingswerken. Foto 2 werd genomen op 9 februari 1995, de metalen constructie is goed zichtbaar. Foto 3 dateert van april 1995, de ruwbouw is bijna klaar.

Met dank aan René Hernalsteen.

Het oude gemeentehuis in de C. Peetersstraat, mooi bevlagd wanneer de foto werd genomen. Het beeld dateert van de jaren 1970. De grote zwarte " grille " poort links was de ingang naar de gemeentelijke jongensschool, die nadien de deuren diende te sluiten met de opkomst van andere onderwijsnetten in Machelen. Op de foto is te zien hoe de deur volledig links al is toegemetst, de gemeentelijke diensten hebben er een grote plaat met afbeeldingen / uitleg over Machelen voorgehangen.
In 1980 werd het nieuwe gemeentehuis aan de Woluwestraat in gebruik genomen, zodat het gebouw in de C. Peetersstraat kwam leeg te staan. Eind jaren 1990 – begin 2000 werd het dan volledig gerenoveerd en vonden de diensten van het OCMW een onderkomen in het gebouw.

Hier was vroeger het politiekantoor gevestigd, naast de ingang van de gemeenteschool (dichtgemetselde deur)

BOUW VAN HET MACHELSE GEMEENTEHUIS IN DE WOLUWESTRAAT – 1979

In 1979 werd begonnen met de bouw van het ( nieuwe ) Machelse gemeentehuis in de Woluwestraat. Op de bijgevoegde afbeeldingen ( foto 1 ) is te zien hoe de bouwwerf volledig is omheind en afgesloten langs de Woluwelaan, Kerklaan en de Woluwestraat, waarvan de wegzate zelfs nog lichtjes werd verlegd ter hoogte van de vroegere chiro-lokalen aan de NOVA. Rechtsboven het vroegere badengebouw, thans jeugdhuis Sjaloom. Linksboven nog de oude boerderij van Van Roy in de Kerklaan, en in de verte ook de MAKRO.
Op hetzelfde ogenblik worden grote wegeniswerken uitgevoerd aan het kruispunt Woluwelaan – Kerklaan.
De foto toont de beginfase van de werken aan het gemeentehuis, waar de aannemer ( firma uit Oplinter – Limburg ) bezig is met de werkinstallatie. Maanden later werden er nog grote hijskranen aangevoerd voor het verdere verloop der werken.
Toen de aannemer begon met het heien van zware metalen palen in de grond, werd door meerdere bewoners van de Woluwestraat er op gewezen dat op de plaats waar het gemeentehuis zou oprijzen, er nog altijd een niet – ontplofte bom uit WO II zat. De bouwwerken werden evenwel aangevat en voltooid. Deze bom zou er heden ten dage nog altijd zitten, maar wel tientallen meters diep weggezakt in de drassige moerasgrond van de vroegere Woluweoevers en zonder gevaar voor wat ook. Aldus de overlevering….
Het gemeentehuis werd in 1980 officieel geopend ( foto 2 ) en doet anno 2013 nog altijd dienst. Enkele jaren geleden werd het grondig gerenoveerd en verbouwd.

Met dank aan René Hernalsteen

foto van onze facebookpagina

Hadewych Vandeneede onze pa als burgemeester, waar is den tijd, deze foto had ik nog niet, bedankt Machala!